ABS (od niemieckiego Antiblockiersystem) to jeden z elementów wchodzących w skład układów hamulcowych pojazdów mechanicznych, głównie samochodów i motocykli. Zasada jego działania opiera się przede wszystkim na zapobieganiu blokowaniu się kół w czasie hamowania. Technika hamowania przez system ABS polega na pulsacyjnym zwiększaniu i zmniejszaniu siły hamowania przy utrzymywaniu kół na granicy poślizgu.
Jednym z najważniejszych elementów decydujących o korzyściach ze stosowania systemu ABS jest czujnik prędkości obrotowej koła. Niezwykle istotną rolę spełniają również specjalne modulatory ciśnienia oraz sterowniki stosowane do analizy sygnałów pochodzących z czujników (to właśnie dzięki nim wprowadzona zostaje korekta siły hamowania). W zdecydowanej większości przypadków dla każdego koła wydzielony jest indywidualny system sterowania ABS. Stosowanie ABS w pojazdach pozwala przede wszystkim na utrzymanie stabilnej i niezakłóconej kierowalności auta w czasie hamowania, zachowanie kontroli nad samochodem w czasie hamowania oraz znaczne skrócenie drogi hamowania.
Większość kierowców jest w stanie odczuć, kiedy w samochodzie zostaje uruchomiony system ABS (szczególnie podczas hamowania z dość dużą siłą). W czasie działania systemu odczuwalne są drgania powstające na pedale hamulca. Ponadto pojawia się bardzo charakterystyczny dźwięk, zbliżony do odgłosu tarcia o chropowatą powierzchnię.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami wszystkie pojazdy osobowe sprzedawane na obszarze Unii Europejskiej po 1 lipca 2004 roku muszą posiadać w swoim wyposażeniu sprawny system ABS (w Polsce przepis ten funkcjonuje od roku 2016). Odnosi się to nie tylko do samochodów osobowych, ale również motocykli oraz przyczep ciężarowych.
ABS ma przede wszystkim zapewniać bezpieczeństwo w czasie jazdy. Dzięki jego zamontowaniu w razie wystąpienia konieczności awaryjnego hamowania możemy bez przeszkód nacisnąć pedał hamulca, nie obawiając się o to, że samochód wypadnie z drogi. W przypadku gwałtownego hamowania ABS samoistnie ogranicza jego siłę, aby w czasie wytracania prędkości nie doszło do zablokowania kół.
System ABS odgrywa kluczową rolę przede wszystkim w przypadku zespołów składających się z co najmniej dwóch pojazdów, np. samochodów ciężarowych z przyczepami. W przypadku utraty sterowności przez jeden z członów mogłoby dojść do przewrócenia się całego zespołu i stworzenia poważnego zagrożenia dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Warto mieć na uwadze, że system ABS pomaga w odzyskaniu sterowności pojazdu w razie wystąpienia poślizgu, nie ma jednak gwarancji, że kontrola w 100 proc. zostanie odzyskana.
Choć co do zasady system ABS ma przyczyniać się do skrócenia drogi hamowania, w pewnych sytuacjach droga ta ulega wydłużeniu. Ma to miejsce między innymi wówczas, gdy na drodze znajduje się warstwa luźna w postaci np. liści, śniegu, błota czy piasku.